Sekator kowadełkowy czy nożycowy? Który wybrać?

Wybór odpowiedniego sekatora to bardzo ważny krok dla każdego ogrodnika, niezależnie od poziomu zaawansowania.

Sekator jest narzędziem pracy i dobór odpowiedniego narzędzia ma zasadniczy wpływ na efektywność i wygodę pracy w sadzie lub ogrodzie.

Jakie są rodzaje sekatorów?

Sekatory dzielimy na trzy podstawowe typy, w zależności od ich konstrukcji i zastosowania:

• Sekatory nożycowe: Posiadają dwa ostrza, które tną gałąź od dwóch stron. Idealne do precyzyjnego cięcia młodych, zielonych gałązek.
• Sekatory kowadełkowe: Posiadają jedno ostrze, które tnie gałąź dociskając ją do płaskiej powierzchni (kowadła). Dobre do cięcia suchych, twardych gałęzi.
• Sekatory długie, dwuręczne (typu loppers): Mają dłuższe rękojeści, co pozwala na cięcie grubszych gałęzi i zwiększa zasięg cięcia.

Czym się różni sekator kowadełkowy od nożycowego?

Sekatory kowadełkowe

Dzielą się na dwa rodzaje z kowadłem prostym oraz wygiętym. Powstały z myślą o cięciu suchych i twardych gałęzi.

Występują w wersji jedno oraz dwu-ręcznej.

Działaniem przypominają nóż i deskę do krojenia. Ostrze jest przeciągane przez cięty materiał, który jest jednocześnie dociskany do „deski” czyli kowadła.

Kowadła najczęściej są wykonane z aluminium np. sekatory marki Lowe lub w droższych modelach – z kutego aluminium np. Felco 231 i Felco 230 oraz z brązu np. Felco 31 i Felco 32.

Ostrza są wykonane ze stali i ostrzone z obu stron.

Głowica tnąca sekatorów kowadełkowych jest większa i masywniejsza niż w sekatorach nożycowych o podobnych parametrach cięcia.

Zaletą sekatorów kowadełkowych jest to, że potrzeba mniejszej siły aby uciąć twardą lub suchą gałąź.

Wadą jest to, że są droższe w eksploatacji – kowadełko wymaga regularnej wymiany, gdyż zużywa się w czasie pracy. Również ostrze pracuje pod większym obciążeniem, ze względu na większe siły, które na nie działają.

Ostrzenie sekatora kowadełkowego wymaga uważności oraz nabycia umiejętności, gdyż ostrze powinno być równomiernie naostrzone z obu stron i musi równo przylegać do kowadła, inaczej sekator może nie docinać gałęzi. Do ostrzenia można używać dowolnych osełek jak Felco 902, Alpen Tambo 901 lub diamentowej Felco 903 lub specjalnej osełki z możliwością ostrzenia z obu stron równocześnie np. osełka STIHL 3w1.

Sekator kowadełkowy będzie dobrym wyborem jeśli masz do cięcia suche gałęzie lub twarde pędy, gdzie jakość samego cięcia jest mniej ważna, a priorytetem jest łatwość wykonania cięcia i siła jakiej będziesz potrzebować, aby uciąć gałąź.

Sekatory nożycowe

Najpopularniejsze sekatory dostępne na rynku. Niektóre modele są produkowane praktycznie bez zmian od dziesięcioleci – np. sekator Felco 2 – pierwsze sztuki trafiły do sprzedaży w 1948 roku i jest produkowany do dziś w praktycznie niezmienionej formie.

Sekatory nożycowe działają podobnie jak nożyczki do cięcia (stąd wzięła się ich nazwa). Mają ostrze oraz przeciwostrze, które podczas pracy mijają się.

Ostrza są wykonane ze stali, często są dodatkowo utwardzane – są ostrzone z jednej strony (w przeciwieństwie do sekatorów kowadełkowych)

Głowica tnąca jest smukła, ułatwia dotarcie w trudno dostępne miejsca np. przy gęściejszych roślinach czy drzewach.

Zaletą sekatorów nożycowych jest to że, cięcia są gładkie i precyzyjne a rany na roślinach szybko się goją. Można uciąć gałąź bardzo blisko pnia. Są przeznaczone do cięcia żywych gałęzi i pędów.

Ostrzenie sekatora jest łatwe, ostrze ma krawędź tnącą z jednej strony i nie wymaga specjalnych umiejętności w celu naostrzenia, można to zrobić dowolną osełką np. Felco 902 lub Felco 903. Są też specjalne osełki jak Felco 905, która prawidłowo użyta zawsze zapewnia zachowanie właściwego kąta ostrzenia (UWAGA – osełka Feclo 905 jest przeznaczona tylko do sekatorów dla osób praworęcznych)

Koszty eksploatacji sekatora nożycowego nie są wysokie, co pewien czas należy wymienić ostrze, ale może one służyć przez kilka lat w zależności od ilości ciętych gałęzi i częstotliwości ostrzenia.

Sekator kowadełkowy będzie doskonałym wyborem jeśli jesteś sadownikiem np. uprawiasz jabłonie lub grusze, masz plantację borówki amerykańskiej lub malin lub masz swój prywatny ogród wokół domu, gdzie potrzebujesz przycinać różne rośliny.

Sekatory dwuręczne

Sekatory dwuręczne występują jako sekatory nożycowe oraz kowadełkowe. Budowa i zalety jest takie samo jak sekatorów jednoręcznych. Różnica polega na tym, że są dłuższe (najpopularniejsze są sekatory w długościach od 60 do 90 cm), więc możesz sięgnąć wyżej oraz pracujesz obiema rękami – jesteś w stanie uciąć grubszą gałąź niż sekatorem jednoręcznym.

Sekator dwuręczny nożycowy będzie dobrym wyborem, jeśli masz ogród lub sad z wyższymi drzewami lub krzewami, gdzie dosięgnięcie gałęzi z ziemi jest niemożliwe i potrzebujesz większego zasięgu.

Zda egzamin również wtedy, gdy potrzebujesz ciąć grubsze gałęzie (o średnicy powyżej 25mm).

Sekator dwuręczny kowadełkowy będzie dobrym wyborem, jeśli potrzebujesz ciąć grubsze i wyżej położone gałęzie, które są such lub bardzo twarde.

Jaki sekator będzie lepszy – kowadełkowy czy nożycowy?

Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie. Każdy użytkownik ma swoje własne preferencje. Dobrym pomysłem jest rozmowa z profesjonalnym sprzedawcą, który będzie w stanie doradzić Ci co powinieneś kupić, ale ponieważ nie zawsze w twojej okolicy są profesjonalne, dobrze zaopatrzone sklepy z sekatorami jest kilka schematów, którymi możesz się kierować przy wyborze swojego sekatora:

1. Jaki rodzaj gałęzi głównie tniesz?

• Jeśli są to głównie żywe pędy i gałęzie o średnicy do 25mm – kup dobry jednoręczny sekator nożycowy
• Jeżeli tniesz twarde lub suche gałęzie i pędy o średnicy do 25mm – sekator jednoręczny kowadełkowy będzie dobrym wyborem

2. Jak wysoko potrzebujesz sięgnąć?

• Jeżeli tniesz z poziomu ziemi, w zasięgu twoich rąk – sekator jednoręczny wystarczy
• Jeśli musisz sięgnąć wyżej, a nie chcesz używać drabiny – raczej poszukaj sekatora dwuręcznego o odpowiedniej dla Ciebie długości.

3. Jak grube gałęzie chcesz ucinać?

• do 25mm – sekator jednoręczny
• powyżej 25mm – sekator dwuręczny

To jaki sekator kupić?

Jak widać z powyższego tekstu, niestety nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Idealnie było by mieć cztery sekatory – dwa jednoręczne (nożycowy i kowadełkowy) oraz dwa dwuręczne.

Ponieważ jednak praktyka wskazuje, że pracując w sadzie, ogrodzie lub na działce tniemy raczej żywe gałęzie i pędy, w dodatku nie są on zbyt grube, powinieneś kupić dopasowany do swojej dłoni, dobry sekator jednoręczny nożycowy oraz „na wszelki wypadek” warto zaopatrzyć się w sekator dwuręczny, po to aby uciąć grubszą gałąź lub sięgnąć wyżej i tu dla odmiany możesz pokusić się o zakup sekatora dwuręcznego kowadełkowego.